02/05/2020 | Print

Có 3 phương pháp thường được sử dụng để tầm soát ung thư đại trực tràng: Nội soi đại tràng, Nội soi đại tràng ảo, Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân

Ung thư đại trực tràng là loại ung thư thường gặp, tuy nhiên là loại ung thư có thể ngăn ngừa được và việc điều trị ở giai đoạn sớm rất có hiệu quả, khả năng sống sót cao và chi phí điều trị khi phát hiện ở giai đoạn sớm là rất ít. Ung thư đại trực tràng ở giai đoạn sớm thường không có triệu chứng hoặc triệu chứng mơ hồ dễ gây nhầm lẩn với các bệnh lý khác. Để có thể phát hiện được ở giai đoạn sớm chúng ta phải chủ động đi tầm soát ngay cả khi không có triệu chứng.

Như vậy thì đối tượng nào sẽ phải đi tầm soát, khi nào thì bắt đầu tầm soát và tầm soát bằng cách nào? đó là những câu hỏi mà những người quan tâm đến căn bệnh này thường đặt ra.

Đa số các ung thư đại trực tràng xuất phát từ các khối polyp. Polyp là các khối u nhỏ mọc trong lòng đại tràng hay còn gọi là ruột già. Khởi đầu các khối polyp là khối u lành tính, theo thời gian polyp lớn lên và có thể trở thành ung thư. Mặc dù không phải tất cả polyp đều trở thành ung thư, nhưng hầu như tất cả các ung thư đại tràng đều xuất phát từ polyp. Vì vậy việc đi tìm và cắt bỏ các polyp trong ruột già là biện pháp hữu hiệu để phòng ngừa ung thư đại trực tràng.

Có 3 phương pháp thường được sử dụng để tầm soát ung thư đại trực tràng

1. Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân: Đây là xét nghiệm rẻ tiền, đơn giản, có độ nhạy phát hiện các khối ung thư 70-80%. Xét nghiệm máu ẩn trong phân không đặc hiệu, nghĩa là nếu dương tính chưa chắc là có ung thư  đại trực tràng, vì vậy nếu máu ẩn trong phân dương tính cần phải nội soi đại tràng để xác định.

2. Nội soi đại tràng: Đây là phương pháp chính xác nhất, nhưng việc thực hiện khá phức tạp. Bệnh nhân phải được xổ ruột, nhịn ăn, vì nội soi có thể gây đau nên thường cần phải tiền mê. Qua nội soi đại tràng nếu phát hiện polyp, thì bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ các khối polyp trong lúc soi.

3. Nội soi đại tràng ảo: Bệnh nhân phải được xổ ruột và chụp CTScan đa lát cắt, sau đó máy điện toán dựng hình lại lòng đại tràng. Nội soi đại tràng ảo có thể phát hiện phần lớn các khối polyp trong lòng đại tràng. Sau khi nội soi đại tràng ảo phát hiện ra polyp thì phải nội soi đại tràng (thật) để cắt polyp.Dựa trên kết quả nghiên cứu các nhà y học đưa ra một khuyến cáo lựa chọn phương pháp tầm soát, tuổi bắt đầu, khoảng  thời gian lập lại cho các đối tượng có nguy cơ bị ung thư đại trực tràng
Cần lưu ý là để kết quả nội soi đại tràng có giá trị như khuyến cáo, thì việc nội soi phải được thực hiện rất chu đáo, đại tràng phải được rửa sạch phân, quan sát thật tỉ mĩ để không bỏ sót các polyp nhỏ

BẢNG NHÓM NGUY CƠ VÀ PHƯƠNG PHÁP TẦM SOÁT UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG

NHÓM  NGUY CƠ	PHƯƠNG TIỆN TẦM SOÁT	TUỔI BẮT ĐẦU	KHOẢNG THỜI GIAN
A. Nguy cơ trung bình
Người không triệu chứng > 40-50 hoặc có tiền sử gia đình bị ung thư không thuộc huyết thống bật 1	XN máu ẩn trong phân	40-50 Tuổi
	Nội soi đại tràng		Hàng năm
	Nội soi đại tràng ảo		Mỗi 10 năm
B. Nguy cơ cao
1. Có 01 người thân có huyết thống bật 1 bị ung thư ĐT trước  45 tuổi Hoặc từ 2 người thân có huyết thống bật 1 bị ung thư	Nội soi đại tràng	10 trước tuổi người thân trẻ nhất bị ung thư Hoặc 40 tuổi	Mỗi 3 năm
2. Có 01 người thân huyết thống bật 1 bị ung thư  sau 45 tuổi	Nội soi đại tràng	10 trước tuổi người thân trẻ nhất bị ung thư Hoặc 50 tuổi	Mỗi 3 năm
3. Tiền sử bản thân bị polyp đại trực tràng	Nội soi đại tràng	1 năm sau cắt polyp nếu polyp thuộc nguy cơ cao: Nhiều polyp, ĐK> 1cm, mô học tuyến nhánh
4. Tiền sử bản thân bị ung thư  đại trực tràng	Nội soi đại tràng	1 năm sau  phẫu thuật
5. Tiền sử bản thân bị ung thư  buồng trứng, ung thư nội mạc tử cung	Nội soi đại tràng	1 năm sau  phẫu thuật
C. Nguy cơ rất cao
1. Tiền sử gia đình bị bệnh đa polyp đại tràng	Nội soi đại tràng xich ma	12-14 tuổi	Hàng năm
	Xét nghiệm và tư vấn di truyền
2. Tiền sử gia đình bị ung thư  đại tràng không đa polyp	Nội soi đại tràng	10 năm trước tuổi người thân trẻ nhất bị ung thư	Mỗi 2 năm
	Xét nghiệm và tư vấn di truyền
3. Bệnh viêm loét đại tràng vô căn	Nội soi đại tràng	15 năm sau khi chẩn đoán	Mỗi 2 năm

Phòng khám Đa khoa Olympus Gia Mỹ luôn sẵn sàng phục vụ nhu cầu xét nghiệm và nội soi cho khách hàng và Bệnh nhân khi có nhu cầu dưới chỉ định của Bác sĩ, vui lòng liên hệ: 090 365 7276 để được tư vấn thêm.

Nguồn: Tạp chí “Sống khỏe” số 23 – Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh