03/07/2023 | Print

Rất nhiều thói quen tiết kiệm, bất cẩn trong ăn uống hằng ngày hầu hết mọi người đều có thể mắc dẫn tới nguy cơ ung thư gan. Đâu là tác nhân gây bệnh để phòng tránh?

Không rượu bia, thuốc lá nhưng cả hai vợ chồng trẻ đều ung thư gan

Bác sĩ Hà Hải Nam, phó trưởng khoa ngoại bụng 1, Bệnh viện K, mới đây đã gặp ca bệnh cặp vợ chồng trên dưới 35 tuổi, cùng lúc đi khám chỉ vì chán ăn, sụt cân nhanh.

Điều bác sĩ rất ngạc nhiên là cả hai vợ chồng đều không hề biết uống rượu bia hay hút thuốc lá, thế nhưng sau khi tiến hành các xét nghiệm sàng lọc bệnh, họ cùng nghi ngờ mắc một căn bệnh: ung thư gan.

Bất ngờ ở chỗ, cặp vợ chồng không may này lại không hề có những bệnh lý gan tiềm tàng trước đó, từ nhỏ tới lớn đều rất khỏe mạnh, thậm chí chẳng mấy khi họ ốm vặt.

Khoảng hai tháng trước, người chồng có nói với vợ rằng thấy người khang khác, nhanh mệt mỏi, còn chị vợ cũng tự thấy mình có cảm giác sút cân dù ăn uống không có gì thay đổi. Cả hai đều cho rằng làm việc quá sức nên mỏi mệt là đương nhiên.

Cách đây hai ngày, anh chồng thấy đau tức nhiều vùng bụng phải nên quyết định đi khám. Siêu âm cho thấy người chồng có khối u 6cm ở trong gan, nghi ngờ u ác.

Nhìn biểu hiện của chị vợ cũng có một số bất thường như môi thâm, củng mạc mắt ánh vàng, da khô, bác sĩ khuyên chị nên kiểm tra. Kết quả chị vợ cũng có khối u trong gan, thậm chí còn to hơn cả chồng, và khối u đã chèn ép vào đường mật gây giãn đường mật.

Nghe tới việc chị vợ cũng có u gan, cả hai thất thần. Họ cho biết không uống rượu bia, hút  thuốc lá, cũng không tiền sử viêm gan. Vậy tại sao lại u gan nghi ngờ ác tính được? 

Tuy vậy sau khi bình tĩnh trao đổi, bác sĩ phát hiện cả hai vợ chồng có thói quen ăn uống tiết kiệm nhưng lại vô cùng độc hại cho sức khỏe, thậm chí thói quen này, chính chúng ta, trong đó có cả các bác sĩ, cũng có thể từng mắc ít nhất một lần trong đời.

Hai vợ chồng trẻ làm nghề bán trái cây. Vào những ngày ít khách, trái cây để lâu giập nát, nấm mốc, hỏng rất nhanh. Bán thì không ai mua, vứt thì tiếc. Hai vợ chồng bèn lọc ra những phần hỏng, thối nát, phần còn lại giữ trong tủ lạnh ăn dần… vừa tiết kiệm và không lãng phí.

Thêm nữa khi ngồi bán hàng, cả hai thường cắn hạt hướng dương, hạt bí… mà nhiều khi còn để trong hộp không đóng nắp, ăn từ ngày này qua ngày khác.

Như vậy bác sĩ nghi ngờ căn nguyên gây bệnh của cặp vợ chồng trẻ là chất aflatoxin được sản sinh chính từ hoa quả hư hỏng, hạt mốc kia đã ngấm ngầm xâm nhập vào từng tế bào gan, gây tổn thương nghiêm trọng tế bào gan.

Chất này có độc tính cao, chỉ cần hấp thụ 1mg thì sẽ gây nên ung thư. Nếu hấp thụ 20mg trong một lần thậm chí còn khiến người bệnh tử vong ngay lập tức. Chất aflatoxin này là nguyên nhân của 5-15% các trường hợp ung thư, nhất là aflatoxin B1.

Chất này sau khi ngấm vào cơ thể, kết hợp với enzym trong gan gây biến đổi tế bào gan và hình thành khối u. Các thực phẩm bị mốc rất hay có loại chất độc này như: gạo mốc, lạc mốc, hạt hướng dương mốc, bánh mì mốc, hạt đắng lên men, nấm ngâm nước quá lâu…

Thậm chí ngay cả nắp chai đựng gia vị lâu ngày bị mốc, thớt gỗ không được rửa sạch, để khô, các dụng cụ ăn uống bằng gỗ (đũa, thìa, bát, cốc…) bị nấm mốc.

Bởi vậy bác sĩ Hà Hải Nam khuyên xin đừng vì quá tiết kiệm hay bất cẩn, kém vệ sinh mà làm hại bản thân và gia đình.

Nhiều thói quen trong ăn uống dễ gây ung thư gan

Bác sĩ Hà Hải Nam cho biết người dễ mắc ung thư gan ngoài những người dễ mắc bệnh về gan, người có tiền sử gia đình mắc K gan, người béo phì, tiểu đường thì nhiều người mắc ung thư gan do thói quen ăn uống:

– Người uống nhiều đồ uống có cồn: Rượu bia có khả năng thúc đẩy gen sinh ung thư phát triển nhanh, dẫn đến ung thư sớm. Acetaldehye được sinh ra trong quá trình chuyển hóa rượu cũng làm suy yếu khả năng sửa chữa sai sót tự nhiên DNA của tế bào, gây tăng nguy cơ đột biến tế bào, từ đó khối ung thư sẽ hình thành.

Ngoài ra rượu còn gây tổn thương các tế bào gan. Khi uống quá nhiều rượu, chức năng thải độc của gan sẽ bị quá tải, các tế bào gan bị tổn thương trầm trọng, tạo nên các mô sẹo, xơ, từ đó hình thành các bè gan xơ và ung thư gan.

– Những người ăn thực phẩm nấm mốc: Aflatoxin trong nấm mốc là loại độc tố gây ung thư gan mạnh nhất hiện nay. Aflatoxin gây ung thư gan bằng cách gây đột biến ở gene p53. Nấm mốc thường xuất hiện ở những thực phẩm bảo quản, lưu trữ trong môi trường nóng, ẩm như gạo, lạc, đậu tương, lúa mì, ngô…

– Người hay ăn thịt tươi sống nhiễm sán: Thực phẩm tươi sống không được chế biến kỹ càng (như ăn gỏi) thường chứa nhiều loại sán (sán lá gan lớn, sán lá gan nhỏ…), trong đó có những loại sán khi xâm nhập vào cơ thể sẽ phá hủy gan, gây ung thư gan.

– Người sử dụng chất kích thích: Các chất kích thích như thuốc lá, cà phê nếu sử dụng với hàm lượng nhiều, trong thời gian dài có thể gây nên các bệnh về gan, trong đó có ung thư gan.

Cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện ung thư gan là khám sức khỏe định kỳ, siêu âm gan 6 tháng/lần. Đặc biệt, ở những người có yếu tố nguy cơ cao như xơ gan, viêm gan mạn tính do rượu, viêm gan vi rút B, C… thì việc sàng lọc cần tiến hành thường xuyên liên tục 3 tháng/lần, ngay cả khi không có triệu chứng.

Việc khám kiểm tra ung thư gan không quá phức tạp, thông thường các bác sĩ sẽ cho chỉ định làm xét nghiệm chỉ số ung thư gan (Alphafetoprotein-AFP) và siêu âm hình thái gan là có thể sơ bộ đánh giá về nguy cơ đối với lá gan.

Sau đó, nếu nghi ngờ, bệnh nhân sẽ làm thêm một số xét nghiệm khác nữa để chẩn đoán xác định, mà không nhất thiết phải chọc kim sinh thiết vào gan mới khẳng định K gan.

Theo: tuoitre.vn

Ung thư hay các bệnh hiểm nghèo khác không phải là dấu chấm hết, nhưng với điều kiện là phát hiện sớm. Vì thế, các chuyên gia y tế khuyến khích người dân có chế độ ăn uống lành mạnh, thể dục thể thao hợp lý và gặp gỡ bác sĩ để được tư vấn danh mục khám định kỳ phù hợp dựa trên nhu cầu riêng, độ tuổi, giới tính, tiền sử gia đình, tiền sử bản thân, chế độ sinh hoạt, thói quen ăn uống, các vấn đề sức khỏe hiện tại.

Olympus Gia Mỹ là một trong những địa chỉ khám sức khỏe – tầm soát bệnh chất lượng cao với mức chi phí hợp lý dành cho các cá nhân và doanh nghiệp. Hãy liên hệ Phòng khám để được các bác sĩ thiết kế gói khám phù hợp với nhu cầu của Quý khách hoặc xem thêm ở đây!

Liên hệ: 0903 65 7276 để được tư vấn chi tiết!